De man is gek op sambal. En hoe tof is het om zelf je eigen sambal te maken? Mijn redactie ging aan de slag en kwam met twee recepten voor sambal: Surinaamse sambal en Indische sambal badjak. Het resulteerde in dit blog.
Goede oogst
Ik had deze week een goede reden om weer eens lekker sambal te maken. Ruim 2 jaar geleden liep mijn peperkwekerij in de moestuin een beetje uit de hand en kon ik in één zomer wel 3 kilo pepers oogsten. Een groot deel verdween in de vriezer. Dus het was nu hoog tijd om er iets leuks mee te doen! Ik maakte twee soorten sambal: Surinaamse (rauwe) sambal en Indische sambal badjak (gebakken sambal). De pepers die ik gebruikte waren niet zo heet als de madame jeannets of adjuma’s die daar meestal in gaan, maar zo heet hoeft het van mij meestal ook niet. Heb je geen vriezer vol met pepers, dan zijn er in de grotere supermarkt of toko genoeg soorten pepers te krijgen.
Vegan
Dit recept is ook geschikt voor veganisten. Toen ik 16 jaar geleden ‘vegan’ werd, ging ook mijn lievelings-sambal resoluut de deur uit. Ik was van de strikte school en sambal badjak kwam er niet meer in. Reden: trassi, ofwel garnalenpasta. Jarenlang at ik sambal oelek uit een potje, bij gebrek aan beter. Het is vrijwel de enige soort waar geen garnalen in gaan, maar ook de minst spannende optie. Totdat ik ontdekte hoe makkelijk het is om zelf sambal badjak te maken!
Dan nog even een waarschuwing vooraf:
DRAAG PLASTIC HANDSCHOENEN bij het snijden van de pepers. Echt, wees niet eigenwijs! Ik had even geen schone handschoenen in huis dus gebruikte ik een boterhamzakje dat ik met een elastiekje om mijn hand bond. Als je na zoveel pepers snijden in je oog wrijft heb je echt een probleem… ook al heb je je handen al een paar keer gewassen.
Surinaamse sambal voor bij de roti
250 gram gele of oranje pepers
1 grote ui
3 teentjes knoflook
1 ½ eetlepel azijn
½ citroen, uitgeperst
½ tl citroenschil, geraspt
2 eetlepels suiker
50 ml olijfolie
Mespunt zout
Tip: Gebruik zoveel madame jeannets of adjuma pepers als je aan kan, deze zorgen voor de echte Surinaamse smaak. Vul de rest eventueel aan met minder hete pepers of, als je echt van mild houdt, met gele paprika.
Verwijder de steeltjes van de pepers en snij ze in grote stukken. Snij de ui en knoflook in kleine blokjes. Doe de gesneden ingrediënten in de blender en voeg de andere ingrediënten toe. Maal het geheel tot een vrij gladde massa, er mogen nog kleine stukjes in zitten. Als je geen blender of keukenmachine hebt, dan kan je ook een staafmixer gebruiken.
Breng de sambal op smaak met extra azijn, citroen of suiker. Voorzichtig proeven natuurlijk! Omdat de sambal niet verhit is, kan je deze beperkt bewaren in de koelkast. Schep de sambal hiervoor in schone, uitgekookte potjes.
Indische sambal badjak
Deze sambal maak je traditioneel gezien van rode pepers, maar ik had gele chinense pepers en dat ging ook prima!
250 gram (rode) pepers, middelheet, bijvoorbeeld Spaanse pepers.
2 grote uien
4 teentjes knoflook
1 stengel citroengras, geraspt
½ theelepel laos poeder (of verse geraspte laos)
2 eetlepels tamarindepulp (potje)
4 eetlepels ketjap
½ schijfje palmsuiker/Gula Java of 3 eetlepels donkere suiker
Olie om te bakken
Verwijder de steeltjes van de pepers en snij ze in kleine stukjes. Snij de ui in kleine blokjes en pers de knoflook met een knoflookpers. Rasp de stengel met citroengras op een fijne rasp. Het bovenste, dunne stukje is te taai, als raspen niet meer goed lukt dan stop je en gooi je de rest van het stengeltje weg.
Verhit een flinke scheut olie in een koekenpan. Voeg de fijngesneden pepers, uien en knoflook toe en bak tot de uien lichtbruin worden. Voeg nu de overige ingrediënten toe en bak het geheel tot het wat donkerder kleurt en dikker wordt. Breng eventueel op smaak met extra palmsuiker, kruiden of ketjap. Pas op! Door de suikers brandt het gauw aan als het vuur te hoog staat of de sambal te droog wordt. Blijf er dus bij en roer regelmatig even.
Bewaar deze sambal ook in uitgekookte potjes. Er zit vrij veel suiker in, dus je kan hem wel een tijdje goed houden in de koelkast. Gebruik je het maar heel weinig, vries de sambal dan in kleine porties in, bijvoorbeeld in een ijsklontjesvorm.
Gebruik de sambal samen met wat ketjap en sesamzaad om sperzieboontjes mee op smaak te brengen. Of natuurlijk door de rijst, nasi, bami en andere Indische gerechten. Ook heel lekker op een broodje pindakaas met komkommer.
Tip: kan je niet aan verse pepers komen of heb je geen zin om ze te snijden? Gebruik dan een gelijke hoeveelheid sambal oelek uit de supermarkt of van de toko. Dit is eigenlijk gewoon gemalen chilipeper in een potje.
Meer Recepten
Lees ook
- Moestuintips voor beginners
- Vierkante meter moestuin starten | De voor- en nadelen
- Moestuinieren met kinderen
Uitgelichte afbeelding: 123rf.com
what do you think?